Γραφεί η Μαρία Μανούρα
Ένα από τα ζητήματα που αφορούν την εκπαιδευτική κοινότητα τον τελευταίο καιρό είναι η επαναφορά της Τράπεζας Θεμάτων. Πρόκειται για ένα θεσμό που εφαρμόστηκε πρώτη φορά το σχολικό έτος 2013- 2014. Τα επόμενα χρόνια καταργήθηκε, καθώς αμφισβητήθηκε ο τρόπος λειτουργίας του σε όλες τις εκφάνσεις της διδασκαλίας. Σύμφωνα με το νόμο είχε συσταθεί από το Υπουργείο Παιδείας μια επιτροπή με εκπαιδευτικούς και συντονιστές οι οποίοι επέλεγαν το 50% των θεμάτων των γραπτών προαγωγικών εξετάσεων. Ενώ πριν την εφαρμογή της, ο εκάστοτε εκπαιδευτικός του κάθε μαθήματος της Α’ και Β’ Λυκείου επέλεγε το σύνολο των θεμάτων.
Αυτό το μοντέλο καθιστά την εκπαιδευτική διαδικασία εξετασιοκεντρική, δίνοντας έμφαση στη μέγιστη επιτυχία στις εξετάσεις. Όσοι μετέχουν στην διδασκαλία καλούνται να προσαρμοστούν σε ένα θεσμό που στοχεύει στην αξιολόγηση. Την αξιολόγηση ως το μοναδικό εργαλείο της επιτυχούς μάθησης. Είναι αυτή, ωστόσο, η κατάλληλη παιδαγωγική μέθοδος; Ο μαθητής, δηλαδή, να αφομοιώνει τυποποιημένη και συγκεκριμένη γνώση προκειμένου να ανταποκριθεί στις εξετάσεις;
Το σχολείο πλέον είναι ένας τόπος που προάγει τον ανταγωνισμό και τη χρησιμοθηρική γνώση. Οι μαθητές χάνουν την δημιουργική και κριτική τους ικανότητα, όταν διδάσκονται υπό συνθήκες πίεσης και άγχους για να βγει η ύλη. Ο θεσμός αυτός επικεντρώνεται μηχανικά στο διδακτικό υλικό, περιθωριοποιώντας τις ανάγκες τους. Δεν αφήνει περιθώρια για τη διαφοροποιημένη διδασκαλία, σύμφωνα με την οποία ο μαθητής αντιμετωπίζεται ως μια ξεχωριστή προσωπικότητα με διαφορετικές ικανότητες. Όλα υπαγορεύονται από ένα αυστηρά δομημένο σχέδιο μαθήματος που πρέπει να τηρείται πιστά.
Ειδάλλως, θα ξανά γίνουμε θεατές μιας δυσλειτουργικής κατάστασης, σαν κι αυτή που είχε καταγραφεί το 2014: το 1/5 των μαθητών να μένει μετεξεταστέο. Είναι εύλογες, λοιπόν, οι επιφυλάξεις και οι ανησυχίες για έναν θεσμό που θα εφαρμοστεί φέτος στην Α’ και Β’ Λυκείου, αν θέλουμε να αντικρίζουμε την πραγματικότητα ρεαλιστικά.
