Πανδημία, εγκληματικότητα, προστασία του πολίτη, περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης-παρενόχλησης

07/03/2021, 13:32
Διαβάζεται σε 6'

Τρίκαλα

Εκπρόσωπος Τύπου Ελληνικής Αστυνομίας, Αστυνόμος Β’, Ιωάννα Ροτζιώκου σε αποκλειστική συνέντευξη στην Αθανασία Παπαδημητρίου για το TV10.gr

«Η Αστυνομία κοντά στον πολίτη». Πόση ισχύ έχει η φράση αυτή σήμερα; Και κατά πόσο η πανδημία, με το νέο ρόλο που αυτή έχει επιβάλει στην ΕΛ.ΑΣ., αυτόν της βεβαίωσης παραβάσεων για μη χρήση μάσκας, άσκοπες μετακινήσεις κτλ, έχει επηρεάσει τη σχέση σας με τον πολίτη;

Η Ελληνική Αστυνομία είναι ένας ζωντανός εργασιακός οργανισμός και οι αστυνομικοί είμαστε πάνω απ’ όλα άνθρωποι με συναισθήματα, σκέψεις και συμπεριφορές. Αποστολή μας είναι να βρισκόμαστε δίπλα στον πολίτη, από τη μία άκρη της Ελλάδας έως την άλλη και να βοηθάμε τους συνανθρώπους μας. Είναι σημαντικό να βρισκόμαστε δίπλα στους πολίτες αλλά και οι πολίτες να είναικοντά σε εμάς γιατί μόνο όταν καλλιεργούνται σχέσεις εμπιστοσύνης και επικοινωνίας ανάμεσα στους φορείς, τους θεσμούς και τους πολίτες μπορεί να επιτευχθεί κοινωνική πρόοδος και συνοχή. Η περίοδος της πανδημίας είναι μία δύσκολη περίοδος τόσο για την ελληνική όσο και για την παγκόσμια κοινωνία. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έχουμε συνεργαστεί πολύ καλά με την πλειονότητα των συμπολιτών μας, ενώ έχουν υπάρξει και πολύ σημαντικές και συγκινητικές στιγμές, όπως για παράδειγμα στιγμές πουοι πολίτες εκφράζουν τις ευχαριστίες τους στους αστυνομικούς ότανσε διάφορα σημεία της χώρας,τους παραδίδουν τρόφιμα ή φάρμακα. Πιστεύω ότι αυτές οι θετικές σχέσεις με τους πολίτες θα εξακολουθήσουν να υφίστανται και για το επόμενο χρονικό διάστημα με απώτερο στόχο τη δημιουργία μιας κοινωνίας, όπου θα κυριαρχεί η ευημερία και η ηρεμία.

Πανδημία, εγκληματικότητα, δημόσια τάξη, προστασία του πολίτη… Αντέχει η ΕΛ. ΑΣ. το βαρύ φορτίο και μέχρι που φτάνουν οι αντοχές;

Η Ελληνική Αστυνομία προσαρμόζεται κάθε φορά στις επικρατούσες συνθήκες και στα υπάρχοντα δεδομένα. Είναι ένας δυναμικός οργανισμός που δε μπορεί να μένει ανεπηρέαστος από τις κοινωνικές εξελίξεις. Οι αστυνομικοί στέκονται κάθε φορά στο ύψος των περιστάσεων και ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τις εξελίξεις, με αυταπάρνηση, φιλότιμο, φρόνημα, υψηλή αίσθηση του καθήκοντος και αγάπη για αυτό που επιτελούν. Οι Έλληνες αστυνομικοί είμαστε διώκτες του εγκλήματος αλλά και δημόσιοι λειτουργοί και ακριβώς επειδή αγαπάμε αυτό που έχουμε ταχθεί να υπηρετήσουμε και λειτουργούμε με γνώμονα το κοινό καλό, οποιεσδήποτε δυσκολίες και αν συναντήσουμε, προσπαθούμε να τις αντιμετωπίσουμε, συνεχίζουμε και προχωράμε με σκοπό την εκπλήρωση της αποστολής μας.

Απ’ τα στοιχεία που έχετε στη διάθεσή σας, η πανδημία και ο περιορισμός των μετακινήσεων, έχουν μειώσει την παραβατικότητα; Και σε ποια επίπεδα; Υπάρχουν νέες μορφές εγκληματικότητας και αν ναι, ποιες;

Από τα στοιχεία που το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας έχει στη διάθεσή του προκύπτει ότι για το εννιάμηνο του 2020 παρουσιάστηκε μείωση σε διάφορους δείκτες της εγκληματικότητας. Ειδικότερα, μειώθηκαν σε όλη την επικράτεια οι ανθρωποκτονίες σε ποσοστό 16,67%, οι ληστείες σε ποσοστό 40,96%, οι κλοπές τροχοφόρων σε ποσοστό 26,47% και οι κλοπές – διαρρήξεις σε ποσοστό 25,75%.

Στη μείωση της εγκληματικότητας έχει συμβάλει καθοριστικά η εφαρμογή ειδικών επιχειρησιακών σχεδίων, η πρόσληψη νέου προσωπικού αλλά και η κατάλληλη αξιοποίηση του ήδη υπάρχοντος ανθρωπίνου δυναμικού. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και το γεγονός ότι όλο αυτό το χρονικό διάστημα δεν υφίσταται έντονη κοινωνική και οικονομική ζωή στη χώρα μας, κάτι που συνεπάγεται επίπτωση στους δείκτες της εγκληματικότητας, όπως είναι τα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας.

Και μπορεί να παρουσιάζεται μείωση στους παραπάνω δείκτες της εγκληματικότητας, αλλά επειδή το εγκληματικό φαινόμενο έχει την τάση να εξελίσσεται και να προσαρμόζεται ανάλογα με τις συνθήκες, την περίοδο αυτή παρατηρείται αύξηση στις απάτες, όπως για παράδειγμα στις διαδικτυακές απάτες (υπήρχε αύξηση 13% το 2020 συγκριτικά με το 2019) αλλά και στις υπόλοιπες κατηγορίες απατών ( για παράδειγμα το 2019 καταγράφηκαν 3.327 υποθέσεις εξαπάτησης συμπολιτών μαςενώ το 2020 καταγράφηκαν 4.762 υποθέσεις).

Γενικά, υπάρχουν πολλές και διαφορετικές μεθοδολογίες εξαπάτησης των πολιτών και ενδεικτικάπαραθέτονται κάποιες από αυτές για να ενημερωθούν οι πολίτες. Συνήθως οι δράστες:

εισέρχονται σε οικίες ανυποψίαστων πολιτών, με σκοπό την κλοπή ή ληστεία, εμφανιζόμενοι ως τεχνικοί (Δ.Ε.Η., συντήρησης ανελκυστήρων κ.λπ.) ή πωλητές διαφόρων ειδών, με τη μέθοδο της απασχόλησης προσπαθούν να αποσπάσουν χρήματα από τα υποψήφια θύματα.
προσεγγίζουν, κυρίως ηλικιωμένους, δήθεν ως απεσταλμένοι συγγενικών τους προσώπων και προφασιζόμενοι επείγουσα οικονομική ανάγκη, επιδιώκουν να τους αποσπάσουν χρήματα.
ενημερώνουν, κυρίως επαγγελματίες, ότι δήθεν εκ παραδρομής κατέθεσαν μεγαλύτερο χρηματικό ποσό, ως αντίτιμο για υπηρεσία ή προϊόν που αγόρασαν από αυτούς και ζητούν την επιστροφή της διαφοράς.
τηλεφωνούν σε ανυποψίαστους πολίτες, προσποιούμενοι αστυνομικούς, γιατρούς, δικηγόρους κ.λπ., υποστηρίζοντας ψευδώς ότι στενό συγγενικό τους πρόσωπο έχει προκαλέσει τροχαίο ατύχημα με θανάσιμο ή βαρύτατο τραυματισμό, συνήθως παιδιού και απαιτούν σημαντικά χρηματικά ποσά για να αποφευχθούν δήθεν επικείμενες ποινικές συνέπειες.
αναρτούν ή αναζητούν αγγελίες στο διαδίκτυο για δήθεν αγοραπωλησία προϊόντων ή οχημάτων και εξαπατούν πολίτες.

Για αυτούς τους λόγους οι πολίτες πρέπει να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί, να μην εμπιστεύονται εύκολα αγνώστους, να μην πείθονται εύκολα καθώς και να ενημερώνουν πάντα τις αστυνομικές αρχές, ακόμη και σε περίπτωση απόπειρας απάτης σε βάρος τους .

Οι αστυνομικοί καλείστε να διαχειριστείτε μια δύσκολη κατάσταση και γίνεστε οι άμεσοι αποδέκτες της διαμαρτυρίας των πολιτών για τον περιορισμό της ελευθερίας τους και των δικαιωμάτων τους. Τι απαντάτε σε αυτούς τους πολίτες;

Η περίοδος που βιώνουμε είναι μία δύσκολη και πρωτόγνωρη περίοδος που διακυβεύονται δύο από τα σημαντικότερα έννομα αγαθά, δηλαδή η υγεία και η ανθρώπινη ζωή. Στο πλαίσιο αυτό η πολιτεία λαμβάνει έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ώστε να προστατευθούν τα άτομα που αποτελούν την κοινωνία μας. Έτσι, περιορίζονται κάποιες δυνατότητες που είχαμε στο παρελθόν προκειμένου να ξεπεράσουμε τον αόρατο εχθρό και να εξισορροπηθεί η κατάσταση, η οποία στην παρούσα φάση χαρακτηρίζεται ως κρίσιμη. Μπροστά στην προστασία των σημαντικότερων εννόμων αγαθών πρέπει όλοι να συνεργαστούμε και να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε να ξεπεράσουμε αυτό τον σκόπελο, να πάρουμε τις ζωές μας πίσω και να επιστρέψουμε σύντομα στην κανονικότητά μας.

Τι έχετε να πείτε για τις αναφορές σεξουαλικής παρενόχλησης– κακοποίησης που έχουν έρθει το τελευταίο διάστημα στο φως της δημοσιότητας; Πώς αντιμετωπίζει η Ελληνική Αστυνομία αυτά τα περιστατικά;

Αυτά τα περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης ή κακοποίησης, είναι καταδικαστέα και κατακριτέα και θα έλεγα μάλιστα ότι κάποια από αυτά δεν τα χωρά ο ανθρώπινος νους… Τα περιστατικά αυτά σύμφωνα με έρευνες συνοδεύονται από έναν υψηλό αριθμό της λεγόμενης κρυφής εγκληματικότητας, δηλαδή υπάρχουν περισσότερα περιστατικά που δεν έρχονται στην επιφάνεια. Ο φόβος καιη ενοχή εγκλωβίζουν το θύμα και το εμποδίζουν από το να καταγγείλει το τι του έχει συμβεί. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας για το χρονικό διάστημα από το 2016 έως το 2020 έχουν καταγγελθεί 822 περιστατικά βιασμών και 1.638 περιστατικά προσβολής της γενετήσιας αξιοπρέπειας.

Πολλοί αναρωτιούνται γιατί τώρα έρχονται στο φως οι παραπάνω καταγγελίες; Γιατί κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός από τον άλλο, που σημαίνει ότι δεν αντιδρούμε όλοι με τον ίδιο τρόπο σε κάθε ερέθισμα ή ότι η διεργασία της θυματοποίησης και από-θυματοποίησης δεν είναι ίδια για όλα τα θύματα, γιατί τώρα το θύμα είναι έτοιμο να μιλήσει και γιατί τώρα η κοινωνία μας είναι έτοιμη να υποδεχτεί και να ακούσει αυτές τις μαρτυρίες. Οι λόγοι είναι πολλοί και σίγουρα δε μπορούν να αναλυθούν σε μερικές αράδες γραμμών. Άλλωστε αν επιμείνουμε στην ανάλυση αυτού του «γιατί;», τότε μάλλον είναι σαν να βλέπουμε το δέντρο και να χάνουμε το δάσος, σαν να επικεντρωνόμαστε στα επιμέρους και να χάνουμε την ουσία. Και η ουσία είναι ότι τα θύματα βρήκαν το θάρρος και τη δύναμη και μίλησαν. Η πράξη τους αυτή όχι μόνο λειτουργεί λυτρωτικά για τα ίδια, αλλά και ενθαρρυντικά προς άλλα θύματα να μιλήσουν, βάζοντας ένα τέλος στον εφιάλτη που ενδεχομένως ζουν. Είναι ακόμα σημαντικό ότι με αυτό τον τρόπο αποτρέπεται τόσο ο θύτης από το επαναλάβει την ίδια συμπεριφορά, όσο και άλλα άτομα που σκέφτονται να προβούν σε παρεμφερείς ενέργειες.

Για αυτό παροτρύνουμε τα θύματα να μιλήσουν και να σπάσουν τη σιωπή τους. Έτσι,μπορούν να προσέλθουν στην τοπική Αστυνομική Υπηρεσία και να αναφέρουν το τι τους έχει συμβεί, να καλέσουν το 100 ή να στείλουν μήνυμα (sms) γράφοντας το όνομα, το επώνυμο, τη διεύθυνση κατοικίας και το είδος της επείγουσας ανάγκης.

Μάλιστα, δεδομένων των συνθηκών και επειδή τα ζητήματα αυτά βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας αναρτήθηκαν οδηγίες για τα θύματα εγκλημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας – αξιοπρέπειας στον διαδικτυακό ιστότοπο της Ελληνικής Αστυνομίας, (μπορείτε να δείτε σε linkτις συμβουλές http://www.astynomia.gr/index.php?option=ozo_content&lang=%27..%27&perform=view&id=100867&Itemid=2611&lang= )

ενώ δημιουργήθηκε και ειδικός οδηγός προς τους αστυνομικούς με τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν για την εξέταση των θυμάτων. Πρόκειται για μία ιδιαίτερη και ευαίσθητη διαδικασία στην οποία δίνεται η δέουσα προσοχή από την πλευρά της Ελληνικής Αστυνομίας, γιατί τα θύματα έχουν φωνή και οφείλουμε να είμαστε δίπλα τους.

Βρείτε το TV10.gr στο Google News! Live όλες οι εξελίξεις λεπτό προς λεπτό, με την υπογραφή του www.tv10.gr